Η Πρώτη Σχέση Μητέρας - Βρέφους και Το καθρέπτισμα!

 

Η Πρώτη Σχέση Μητέρας - Βρέφους και Το καθρέπτισμα!

Μέσα από το καθρέπτισμα τα παιδιά ανακαλύπτουν τα συναισθήματα που νιώθουν για το πρόσωπο της μητέρας τους. Όταν η μητέρα αντα- νακλά στο παιδί τη συναισθηματική του εμπειρία, είναι σαν να «κρατά» τη συναισθηματική εμπειρία του παιδιού και με αυτό τον τρόπο να συμβάλλει στη σχηματοποίηση της αίσθησης εαυτού του. Όπως σχολιάζει ο Winnicott, είναι σαν το παιδί να σκέπτεται ότι «όταν κοιτάζω, με βλέπουν, άρα υπάρχω». Μέσω της επαναλαμβανόμενης εμπειρίας του γονεϊκού κρατήμα- τος εγκαθιδρύεται ένα αξιόπιστο περιβάλλον φροντίδας, που θα εξασφαλίσει έναν κόσμο «προβλέψιμο» για το παιδί και θα διευ- κολύνει τη σταδιακή εισαγωγή του στην πραγματικότητα, έτσι ώστε αυτό να μη βρεθεί απροετοίμαστο μπροστά σε ερεθίσματα που δεν θα μπορεί να αφομοιώσει. Κατά την ολοκλήρωση της ανα- πτυξιακής του πορείας το παιδί νιώθει ότι ο κόσμος δεν είναι πλέον καταδιωκτικός ή εξιδανικευμένος αλλά «σχετικά καλός», και κυρίως ένας κόσμος στον οποίο μπορεί να δώσει νόημα. Για τον Winnicott, αυτή την περίοδο, αν η μητέρα λειτουργήσει ως «αρκετά καλή», θα δώσει στο παιδί τη δυνατότητα να κατακτήσει την «ικανότητα να είναι μόνο», να μπορεί δηλαδή να υπάρχει δημιουργικά, διότι η παρουσία των θετικά επενδυμένων εσωτερικών αντικειμένων υπερτερεί. Αν δεν συμβεί αυτό, τότε ο εαυτός, στην προσπάθειά του να σχετιστεί με τα αντικείμενά του, θα διατρέχει τον κίνδυνο να νιώσει τους ίδιους φόβους κατακερ- ματισμού ή αφανισμού (ψύχωση) ή αποκλεισμού/απόρριψης (νεύρωση). Έτσι το αντικείμενο «επιβιώνει» και μαζί με αυτό η ικανότητα του ατόμου να κοινωνικοποιείται (φυσιολογικός/ψευδής εαυτός), να βρίσκεται σε επαφή με τις βαθύτερες ανάγκες του (αληθής εαυτός) και να ακολουθεί την πορεία του προς την ανεξαρτησία και ταυτόχρονα να αναλαμβάνει δέσμευση σε μια σχέση.

Winnicott, 1967